พระที่นั่งเพนียดองค์นี้เป็นที่สำหรับพระราชาธิบดีประทับทอดพระเนตรการจับช้างเถื่อนในเพนียด ซึ่งนำมาใช้ประโยชน์ในราชการทั้งในเวลาปกติและในเวลาสงคราม การจับ ช้างเถื่อนนี้ถ้าหากมีแขกบ้านแขกเมืองเข้ามา ในฤดูที่พอจะจับช้าง ให้แขกเมืองชมทุกคราวไปดังเช่นปรากฏในจดหมายเหตุของเชวาเลีย เดอโชมองต์ ราชฑูตฝรั่งเศสที่เข้ามาในแผ่นดินสมเด็จพระนารายณ์มหาราช โปรดให้ชมการจับช้างเถื่อนที่เพนียด เมืองลพบุรีครั้งนี้ในรัชกาลที่ 5 ซึ่งเป็นรัชกาลสุดท้ายที่พระราชาธิบดีแห่งประเทศไทยโปรดให้มีการจับช้างเถื่อน พระที่นั่งเพนียดและตัวเพนียดที่ยังคงเหลือซากอยู่ในปัจจุบัน พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราชโปรดให้ซ่อมครั้งหนึ่ง ต่อมาพระบาทสมเด็จ พระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัวโปรดให้กรมหลวงเทพพลภักดิ์เป็นแม่กอง ออกไปซ่อมอีกครั้งหนึ่ง ถึงรัชกาลที่ 5 พระที่นั่งนี้ชำรุดจึงโปรดให้ซ่อมอีกครั้ง
แผนที่
